سندرم تخمدان پلی کیستیک(PCOs) یک اختلال شایع هورمونی در میان خانمها می باشد. در این عارضه معمولا تعداد زیادی کیست کوچک در تخمدانهای زنان مبتلا مشاهده می شود و به همین دلیل این عارضه را سندرم تخمدان پلی کیستیک نام نهاده اند. از نشانه های این سندرم عبارتند از: قاعدگی های نامنظم، رشد غیر معمول موهای زاید، آکنه و افزایش وزن. تشخیص زودهنگام و شروع درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک می تواند به پیشگیری عوارض طولانی مدت آن مثل دیابت نوع 2، بیماری های قلبی و سکته کمک کند. معمولا توصیه می شود که کاهش وزن مازاد در افراد مبتلا به چاقی و اضافه وزن، در درمان سندرم PCO مفید است.
در همین راستا یک مطالعه جدید به بررسی اثرات رژیم لاغری (در دومدل: 1. رژیم لاغری کم کالری با چربی محدود شده و 2. رژیم لاغری بسیار محدود از کربوهیدرات) بر فاکتورهای؛ نمایه توده بدنی، محیط دور کمر و عملکرد قاعدگی در نوجوانان مبتلا به اضافه وزن و سندرم تخمدان پلی کیستیک پرداخته است. در این مطالعه 24 خانم مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک در سنین بین 12-22 سال و با نمایه توده بدنی بیش از 85% برای سن (به طور میانگین نمایه توده بدنی معادل با : 35.7 کیلوگرم/مترمربع) شرکت نمودند. مطالعه 12 هفته به طول انجامید. مشاوره های غذایی به افراد به صورت هفتگی ارائه می گشت و گزارشات دریافت های غذایی، تاریخچه قاعدگی و وزن افراد ثبت میگشت. همچنین محیط دور کمر خانمها در ابتدا و انتهای مطالعه اندازه گیری شد.
16 شرکت کننده مطالعه را به انتها رساندند. 12 نفر از این افراد در طی مطالعه قاعدگی داشتند که قاعدگی 8 نفر ازآنها منظم بود. تعداد قاعدگی ها در طی 3 ماه از میانگین 6/0 بار قبل از درمان، به 6/1 مرتبه پس از درمان، افزایش یافت. همچنین به طور میانگین 6.5 درصد کاهش وزن و 7.7 ± 5.5 سانتی متر کاهش در محیط دور کمر این افراد مشاهده شد.
شواهد مطالعه حاکی از آن بود که احتمال بهبود عملکرد قاعدگی در افرادی که کاهش وزن یافته بودند، 3.4 برابر بیشتر بود. تفاوت آماری معنا داری بین دو نوع رژیم لاغری مشاهده نشد لذا نمی توان هیچ یک از دو رژیم لاغری مذکور( رژیم کم کالری محدود از چربی یا رژیم کم کالری محدود از کربوهیدرات) را موثر تر معرفی نمود.
نکته عملی: کاهش دادن وزن مازاد در نوجوانان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک، با بهبودهای قابل توجهی در فاکتورهای: نمایه توده بدنی، محیط دور کمر و عملکرد قاعدگی همراه است. لذا مدیریت وزن می تواند ترجیحا خط اول درمان نوجوانان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک باشد چرا که هر دو مورد: عملکرد غیر طبیعی قاعدگی و خطرات طولانی مدت مرتبط با این سندرم را مورد اصلاح قرار می دهد.